تولد زودرس چه تاثیری بر سلامت شبکیه چشم نوزادان دارد؟

تولد زودرس می‌تواند تأثیرات عمیقی بر سلامت شبکیه چشم نوزادان بگذارد. نوزادانی که پیش از ۳۷ هفته بارداری به دنیا می‌آیند ممکن است در معرض مشکلات چشمی قرار گیرند که برخی از آنها می‌توانند در آینده منجر به مشکلات بینایی شوند. یکی از شایع‌ترین مشکلات این گروه از نوزادان رتینوپاتی (ROP) است که به دلیل رشد غیرطبیعی و آسیب شبکیه در نوزادان نارس ایجاد می‌شود.
شبکیه چشم این گروه از نوزادان هنوز در حال رشد است و نمی‌تواند به طور کامل به وظایف خود عمل کند. مشکلات مانند کمبود اکسیژن، استفاده از دستگاه‌های تنفس مصنوعی یا نور زیاد در بخش‌های مراقبت‌های ویژه نوزادان می‌تواند به آسیب شبکیه منجر شود. این آسیب ممکن است باعث تغییرات ساختاری در شبکیه شود و در بدترین حالت منجر به کوری دائمی گردد.
برای پیشگیری از این مشکلات معاینات منظم چشمی برای نوزادان نارس ضروری است. با تشخیص زودهنگام مشکلات شبکیه می‌توان درمان‌های مؤثری برای پیشگیری از پیشرفت بیماری انجام داد. این اقدامات می‌توانند به حفظ بینایی نوزاد و بهبود کیفیت زندگی او در آینده کمک کنند.
این وضعیت نه تنها برای سلامت عمومی نوزاد بلکه برای سلامت چشمی او نیز چالش‌هایی ایجاد می‌کند. مراقبت‌های دقیق و پیگیری‌های پزشکی می‌تواند به کاهش خطرات این مشکلات کمک کند و آینده‌ای روشن‌تر برای نوزادان نارس فراهم سازد. اگر قصد معاینه چشم نوزاد خود را دارید می‌توانید به دکتر فرشته گلشن از بهترین دکتر چشم نوزادان نارس در یزد مراجعه کنید.

رشد نارس شبکیه چشم برای این گروه می‌تواند تأثیرات زیادی بر بینایی آنها بگذارد. شبکیه که مسئول دریافت و ارسال سیگنال‌های بصری به مغز است در نوزادان نارس به طور کامل رشد نکرده و همین امر موجب می‌شود که دچار مشکلات مختلفی در فرآیند بینایی شوند.
رشد نارس شبکیه به دلیل کمبود اکسیژن در دوران نوزادی و استفاده از دستگاه‌های تنفس مصنوعی تشدید می‌شود. این شرایط می‌تواند به کاهش خون‌رسانی به شبکیه و آسیب به سلول‌های حساس به نور در آن منجر شود. همچنین نور شدید در بخش‌های مراقبت ویژه نوزادان نیز ممکن است به این مشکلات افزوده شود.
در نتیجه رشد نارس شبکیه می‌تواند تأثیرات زیادی بر بینایی نوزادان داشته باشد اما با پیگیری‌های پزشکی و درمان‌های صحیح می‌توان از بروز مشکلات شدیدتر جلوگیری کرد و به بهبود بینایی نوزاد کمک نمود.

در اینجا به روش‌های اصلی تشخیص مشکلات شبکیه اشاره می‌کنیم:

معاینه چشمی توسط پزشک متخصص

یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای تشخیص مشکلات شبکیه معاینه توسط یک متخصص چشم یا متخصص نوزادان است. این معاینه معمولاً در بخش‌های مراقبت ویژه نوزادان (NICU) انجام می‌شود و شامل بررسی شبکیه و رگ‌های خونی چشم است. پزشک از ابزار خاصی برای مشاهده دقیق شبکیه استفاده می‌کند.

معاینه fundus (معاینه شبکیه)

در این روش پزشک با استفاده از وسیله‌ای به نام افتالموسکوپ شبکیه چشم را مشاهده می‌کند. این معاینه به پزشک این امکان را می‌دهد تا وضعیت رگ‌های خونی شبکیه را بررسی کرده و به مشکلاتی مانند رتینوپاتی (ROP) پی ببرد.

اسکن شبکیه چشم با استفاده از اسکن OCT (توموگرافی تشدید نوری)

این تکنیک پیشرفته به پزشک کمک می‌کند تا لایه‌های مختلف شبکیه را به صورت دقیق مشاهده کند. OCT می‌تواند آسیب‌های ساختاری شبکیه و تغییرات غیرطبیعی در آن را شناسایی کند که این می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی مانند ROP باشد.

الکتروری‌تینئوگرام (ERG)

در این روش فعالیت‌های الکتریکی شبکیه ثبت می‌شود. با استفاده از این تست می‌توان به میزان عملکرد شبکیه در پردازش نور پی برد. این روش بیشتر برای بررسی توانایی شبکیه در تبدیل نور به سیگنال‌های عصبی استفاده می‌شود.

سونوگرافی چشم

در بعضی موارد به‌ویژه در نوزادان با وضعیت‌های پیچیده از سونوگرافی چشم برای بررسی وضعیت شبکیه و سایر بخش‌های داخلی چشم استفاده می‌شود. این روش غیرتهاجمی و بدون درد است و برای ارزیابی مشکلات شبکیه مفید است.

تشخیص رتینوپاتی (ROP)

در نوزادان نارس آزمایش خاصی به نام اسکن رتینوپاتی انجام می‌شود که برای بررسی تغییرات در رگ‌های خونی شبکیه و شناسایی علائم اولیه ROP طراحی شده است. این معاینه معمولاً در چندین مرحله و تحت شرایط خاص انجام می‌شود تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.

تصویربرداری با فلورسانس آنژیوگرافی

در برخی موارد پیچیده پزشک ممکن است از فلورسانس آنژیوگرافی برای مشاهده دقیق جریان خون شبکیه استفاده کند. این تکنیک به تشخیص مشکلات جدی‌تر و آسیب‌های شبکیه کمک می‌کند.

این مراقبت‌ها و درمان‌ها می‌توانند به بهبود وضعیت سلامت نوزاد و پیشگیری از مشکلات جدی‌تر کمک کنند. در اینجا به برخی از روش‌های درمانی و مراقبتی اشاره می‌کنیم:

مراقبت‌های ویژه نوزادان نارس (NICU)

نوزادانی که به دلیل تولد نارس نیاز به مراقبت‌های ویژه دارند در بخش‌های خاصی به نام NICU (بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان) تحت نظارت پزشکان و پرستاران متخصص قرار می‌گیرند. در این بخش نوزادان برای دریافت اکسیژن کافی، کنترل دمای بدن، تغذیه مناسب و مراقبت‌های اولیه دیگر تحت درمان قرار می‌گیرند.

استفاده از اکسیژن درمانی

در بسیاری از نوزادان نارس شبکیه چشم به دلیل کمبود اکسیژن به درستی رشد نمی‌کند. برای جلوگیری از آسیب به شبکیه و سایر اعضای بدن ممکن است از اکسیژن درمانی استفاده شود. این روش به نوزاد کمک می‌کند تا میزان اکسیژن در خون به حد طبیعی برسد و از آسیب‌های ناشی از کمبود اکسیژن جلوگیری شود.

مانیتورینگ و بررسی منظم شبکیه

برای این گروه مراقبت و بررسی مداوم وضعیت شبکیه ضروری است. پزشکان معمولاً در فواصل منظم شبکیه نوزاد را معاینه می‌کنند تا مشکلات را شناسایی کنند. این معاینات می‌تواند شامل استفاده از افتالموسکوپ یا سایر تکنیک‌های تصویربرداری باشد.

لیزر درمانی

در صورت تشخیص مشکلات شبکیه مانند ROP یکی از درمان‌های رایج لیزر درمانی است. در این روش لیزر برای درمان رگ‌های خونی غیرطبیعی شبکیه استفاده می‌شود تا از پیشرفت بیماری و جدا شدن شبکیه جلوگیری شود. این درمان معمولاً در مراحل ابتدایی بیماری انجام می‌شود.

دارو درمانی

در برخی موارد برای کنترل مشکلات شبکیه یا سایر مشکلات چشمی نوزادان نارس پزشک ممکن است از داروهای خاص استفاده کند. این داروها می‌توانند به کاهش التهاب یا بهبود عملکرد رگ‌های خونی شبکیه کمک کنند.

جراحی

در موارد شدیدتر مانند زمانی که شبکیه به شدت آسیب دیده باشد یا از محل خود جدا شده باشد ممکن است به جراحی شبکیه نیاز باشد. این جراحی‌ها می‌توانند به بازسازی شبکیه و حفظ بینایی نوزاد کمک کنند.

مراقبت‌های تغذیه‌ای

تغذیه مناسب این گروه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تغذیه نوزاد با شیر مادر یا شیر مصنوعی مناسب می‌تواند به رشد سریع‌تر و بهبود سیستم ایمنی بدن کمک کند. در بسیاری از موارد نوزادان نارس نیاز به تغذیه از طریق لوله معده یا تغذیه وریدی دارند تا بتوانند به سرعت وزن بگیرند و به رشد طبیعی دست یابند.

کنترل دما و محیط

نوزادان نارس معمولاً قادر به تنظیم دمای بدن خود به طور مؤثر نیستند. بنابراین یکی از مراقبت‌های اصلی کنترل دما و حفظ آن در حد مطلوب است. این گروه معمولاً در incubator (کپسول مخصوص نگهداری نوزادان نارس) قرار می‌گیرند تا از سرمای بیش از حد یا گرمای زیاد جلوگیری شود.

مراقبت‌های روانی و حمایتی

یکی از جنبه‌های مهم مراقبت از این گروه حمایت روانی از والدین آنها است. والدین باید آموزش ببینند تا بتوانند به درستی از نوزاد خود مراقبت کنند و به طور مؤثر با چالش‌های روانی و عاطفی کنار بیایند.

مراقبت‌های پیگیر بعد از ترخیص

پس از ترخیص نوزاد از بخش مراقبت ویژه نیاز به مراقبت‌های پیگیر و معاینات منظم وجود دارد. این معاینات شامل بررسی رشد و تکامل چشم‌ها، شنوایی و سایر مسائل سلامتی است.

تولد زودرس می‌تواند تأثیرات جدی بر سلامت شبکیه چشم این گروه داشته باشد به ویژه در نوزادان نارس که ممکن است با مشکلاتی مانند رتینوپاتی مواجه شوند. تشخیص زودهنگام این مشکلات از طریق معاینات چشم و روش‌های تصویربرداری بسیار مهم است. درمان‌هایی مانند لیزر درمانی و مراقبت‌های ویژه نوزادان می‌توانند به حفظ بینایی کمک کنند. مراقبت‌های پیگیر و درمان به موقع نقش حیاتی در پیشگیری از آسیب‌های جدی‌تر دارند.
دکتر فرشته گلشن تأکید می‌کنند که تولد زودرس می‌تواند خطرات جدی برای سلامت شبکیه چشم نوزادان به همراه داشته باشد. تشخیص به موقع و پیگیری مستمر وضعیت شبکیه از اهمیت زیادی برخوردار است. با استفاده از روش‌های نوین درمانی و مراقبت‌های ویژه می‌توان از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کرده و بینایی نوزاد را حفظ کرد. والدین باید با دقت به مراقبت‌های پزشکی و معاینات منظم نوزاد خود توجه داشته باشند تا از آینده بینایی سالم برای فرزندشان اطمینان حاصل کنند. به این منظور اگر قصد دریافت مشاوره یا رزرو نوبت را دارید می‌توانید از طریق دکمه دریافت نوبت یا شماره تماس 03537250077 اقدام نمایید.


منابع
webmd.com
nature.com